37 509
edycji
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Kategoria:Prasa Harcerska]] | [[Kategoria:Prasa Harcerska]] | ||
Strona zawiera | Strona zawiera komplet numerów czasopisma | ||
'''1945''' | '''1945''' | ||
Linia 19: | Linia 19: | ||
[[Plik:1947-01_12 Wiadomosci urzedowe nr 1-12.jpg | link=Plik:1947-01_12 Wiadomosci urzedowe nr 1-12.pdf]] | [[Plik:1947-01_12 Wiadomosci urzedowe nr 1-12.jpg | link=Plik:1947-01_12 Wiadomosci urzedowe nr 1-12.pdf]] | ||
'''„Wiadomości Urzędowe” 1923–1939, 1945–1947''' | |||
Cz. 1: Lata 1923–1939 | |||
Harcerstwo ze swoją specyficzną metodyką, propagowaniem i sposobami funkcjonowania musiało wykształcić różnorodne formy sprawnego informowania wszystkich swych jednostek organizacyjnych. Szczególną rolę odgrywała zawsze prasa harcerska, której bogate tradycje zapoczątkowane zostały w 1911 roku pierwszym numerem „Skauta” redagowanego przez Andrzeja Małkowskiego i Ignacego Kozielewskiego. Wraz z rozwojem organizacji, jej struktury i metodyki harcerskiej, konieczność urzędowego informowania całej organizacji stała się oczywista. Pierwsze kroki w tym kierunku to rubryka „Urzędowe”, wprowadzona już w pierwszym roczniku „Skauta” i „Pismo Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego” z 1916 roku. | |||
Odzyskanie niepodległości w 1918 roku umożliwia prężny rozwój organizacji, która staje jednak przed poważnymi trudnościami. Jedna z nich był fakt niedawnego zjednoczenia istniejących organizacji w jeden Związek Harcerstwa Polskiego, oraz fakt, iż organizacja działała na tak różniących się terenach. Długo jeszcze specyfika byłych zaborów negatywnie odbijała się na życiu całego państwa. W tej sytuacji udaje się wydać w II połowie 1919 roku pierwszy numer oficjalnego, urzędowego organu Naczelnictwa p.n. „Rozkazy i okólniki Naczelnictwa ZPH”. Pomimo trudności, szczególnie finansowych, ukazało się do stycznia 1923 roku 19 numerów wydawnictwa. Jednak nieregularnie wychodzące, wydawane w niewielkim nakładzie pismo nie mogło spełnić wszystkich nałożonych nań zadań. W tej sytuacji Naczelnictwo postanowiło: | |||
''wydawnictwo „Rozkazów i okólników Naczelnictwa ZPH” rozpoczęte w 1919 roku, w r. 1922 litografowane, wychodzić będzie obecnie p.n. „Wiadomości Urzędowe” 15 każdego miesiąca (koszt około 5000 marek)”'' . | |||
Udało się uzyskać pewne zasiłki oraz poparcie firm handlowych i przemysłowych w formie ogłoszeń”. Były „Wiadomości Urzędowe” oficjalnym organem Naczelnictwa, regularnie wychodzącym i łatwo dostępnym. | |||
Pismo wydawało Naczelnictwo ZHP a redaktorem został Stanisław Sedlaczek, który redagował jednocześnie „Harcmistrza”- miesięcznik starszyzny harcerskiej”. Finansowaniem nakładem i administracją zajęła się Centralna Komisja Dostaw Harcerskich w Warszawie. Historyk Związku tak charakteryzował znaczenie wydawania „Harcmistrza” i „Wiadomości Urzędowych”: | |||
Nie trzeba dodawać, jak dodatnio wpłynęło to na utrzymanie stałego kontaktu między organizacją a gronem instruktorskim, co jest przecież niezbędnym warunkiem do zachowania ciągłości pracy oraz uzgodnienia metod . | |||
Już jednak w 1924 r., prawdopodobnie w wyniku trudności finansowych, „Wiadomości Urzędowe” zaczynają się ukazywać wspólnie z „Harcmistrzem”. Wbrew pozorom było to połączenie korzystne. Otrzymywali bowiem instruktorzy zarówno bogaty materiał metodyczny, programowy i publicystyczny, jak i rozkazy, instrukcje i okólniki w „Wiadomościach Urzędowych”. W niezmienionej formie, szacie graficznej i pod redakcją Stanisława Sedlaczka wychodziło czasopismo do 1933r. Po zlikwidowaniu „Harcmistrza” pismo usamodzielnia się. Od 1934r. (10 numeru) stanowisko redaktora przejął Józef Sosnowski. | |||
Pismo się rozwija, daje przegląd życia całej organizacji. Informuje zarówno o zmianach personalnych, regulaminowych, jak i o akcjach, różnych inicjatywach całego związku i poszczególnych jednostek terenowych. Znajdujemy w nim bogaty materiał programowy, sprawozdania z przebiegu kształcenia kadry i wymagania na stopnie i sprawności. Odnajdujemy tu także zmianę winiety tytułowej w 1936 r. | |||
W 1938 roku wydawcą zostaje Harcerskie Biuro Wydawnicze „Na Tropie”, a redaktorem naczelnym i odpowiedzialnym jest w dalszym ciągu J. Sosnowski, który prowadzi pismo do ostatniego, 6 numeru z 1939 r. Do końca też utrzymuje pismo równy, wysoki poziom. Osiąga w 1937 roku dzięki temu bardzo wysoki – jak na tego typu wydawnictwo – nakład 8 500 egz. Dla porównania dodajmy, że w tymże roku działało w Związku 7 510 jednostek organizacyjnych. Cecha charakterystyczną jest niewielki udział wiadomości, dotyczących organizacji harcerek. Informacje, które znajdujemy są jednak cenne, szczególnie te, które dotyczą Pogotowia Harcerek. | |||
Niezwykle ciekawe są informacje o działalności harcerskich spółdzielni – drużyn, hufców, czy chorągwi, które m.in. umożliwiały zatrudnienie bezrobotnym harcerkom i harcerzom. Wiele takich nieznanych spraw można znaleźć w „Dziale Nieurzędowym” znacznie podnoszącym atrakcyjność pisma. | |||
Wydawnictwo nie było oczywiście wolne od braków. Poważnym mankamentem jest fakt, iż nie wszystkie rozkazy, instrukcje i okólniki były tu publikowane. Również negatywnie odbija się brak spisów treści do niektórych roczników i częste błędy w numeracji. Przypomnijmy jednak, ze przez długi okres czasu pismo redagowane było częściowo siłami społecznymi i borykało się z poważnymi trudnościami finansowymi. Występowanie często tylko 10 numerów miesięcznika związane było z przerwą wakacyjną, w czasie której wiele czasopism harcerskich nie wychodziło. | |||
Zasadnicze znaczenie pisma polegało na istnieniu źródła, dającego szerokim rzeszom instruktorskim przegląd całości pracy organizacji i kontakt z władzami naczelnym Związku. | |||
Dzisiaj te 17 roczników – te przede wszystkim dokument. Archiwa harcerskie podzieliły bowiem w większości los dużej części archiwów polskich. Zachował się jednak dokument, bo dokumentem są dzisiaj „Wiadomości Urzędowe”, które pozwalają historykowi poznawać fakty zachowane jedynie w tym piśmie. | |||
Cz. 2: Lata 1945–1947 | |||
Już w miesiąc po zakończeniu wojny harcerstwo otrzymuje pierwszy numer wznowionych „Wiadomości Urzędowych”. Trzy roczniki, 210 stron druku, wypełniały rozkazy, regulaminy i instrukcje. Spotykamy tu informacje o trudnościach, ogromie zadań oraz zapale i entuzjazmie panującym w Związku. Zastępowały one częstokroć drużynowym podręczniki metodyczne, których w początkowym okresie organizacja była całkowicie pozbawiona. Redaktorami w okresie byli: do n-ru 5-8 1946 r. Wacław Błażejewski, zaś od nr 9–12 – Tadeusz Radwan-Suchocki. Choć uboższe w treści od numerów z końca lat trzydziestych, pozwalają uważnemu czytelnikowi zorientować się w zmianach powoli zachodzących w Związku. Poznajemy wysiłek, który harcerstwo włożyło w odbudowę, zagospodarowanie i repolonizację Ziem Odzyskanych. Rocznik XX (1947) wydany w jednym zeszycie świadczy o zarysowujących się trudnościach w pracy ZHP. | |||
''Bibliografia | |||
„Okólniki i Rozkazy Naczelnictwa ZHP” Warszawa Red. Odp. Stanisław Sedlaczek, od nr 9 z 1921 Ignacy Kozielewski. | |||
Wyd.: Związek Harcerstwa Polskiego, od nr 6 z 1920 Naczelnictwo ZHP w osobie S. Sedlaczka; od nr 9 z 1921 NZHP w osobie I. Kozielewskiego, nieregularnie; powielane, druk | |||
1919, Rok I, nr 1 – lipiec-sierpień, 2 – sierpień – październik. | |||
1920, Rok II, nr 3 – listopad1919 – styczeń 1920), 4 – luty – maj, 5 – czerwiec, 6, 7, 8. | |||
1920 – lipiec – grudzień: rozkazy Naczelnictwa, Głównej Kwatery, instrukcje obowiązujące – patrz „Harcerz” Rok IV, półrocze II. | |||
1921, Rok III, nr 9 – marzec – kwiecień), 10 – maj-czerwiec, 11 – 20 lipca. | |||
1922, Rok IV, nr 12–18 – styczeń – październik. | |||
1923, Rok V, nr 19 – 5 stycznia. | |||
„Wiadomości Urzędowe. Naczelnictwo Związku Harcerstwa Polskiego. | |||
Warszawa 1923–1939, 1946, Katowice – 1947. | |||
Redaktor: Stanisław Sedlaczek, od n-ru 4/1934 Józef Sosnowski, od n-ru 1/1945 Wacław Błażejewski (do 1 maja 1946), od n-ru 9-12/1946 Tadeusz Radwan-Suchocki. | |||
Sekretarz redakcji: Lech Grabowski, | |||
od 1 maja 1946 do 2 grudnia 1947 Zygmunt Syrokomski | |||
Wydawca: Naczelnictwo ZHP w osobie redaktora, od n-ru 7/1938 Harcerskie Biuro Wydawnicze „Na Topie”, s-ka z o.o. | |||
Miesięcznik, druk | |||
1923, Rok I (V), nr: 1/2, 3, 4, 5, 6, 7, 8/9/10, 11, 12 + treść rocznika, s.143. | |||
1924, Rok II (VI), nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8-9, 10, 11, 12 + treść rocznika, s. 58. | |||
1925 Rok 3: (VII), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 7-8 ( winno być 8-9), 10, 11, 12 + treść rocznika, s. 72. | |||
1926, Rok 4 (VIII), nr: 1-2, 3, 4, 5, 6, 7-8, 9, 10, 12 + treść rocznika, s. 41 | |||
1927, Rok 5 (IX), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7-8, 9-10, 11 + treść rocznika, s. 42 | |||
1928, Rok 6 (X), nr: 1, 2, 3, 4, 5-6, 7-8, 9-10, 11, 12 +treść rocznika, s. 40. | |||
1929, Rok 7 (XI), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6/7, 8/9, 10, 11, 12, s. 72. W nr 12 Sprawozdanie NRH | |||
1930, Rok 8 (XII), nr: 1, 1a, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8-9, 10, 11, 12 + treść za lata: 1929, 1930, s.50. | |||
1931, Rok 9 (XIII), nr: 1, 2-3, 4-5, 6, 7-8, 9-10, 11-12, s. 60. | |||
1932, Rok 10 (XIII), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, s.76. | |||
1933, Rok 11 ( XIII), nr: 1-2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. | |||
1934, Rok 12 (XIII), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 + skorowidz treści za lata 1933, 1934. | |||
1935, Rok 13 ( XIV), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6 + rozkaz Naczelniczki Harcerek, 7, 8, 9, 10, 11, 12 + skorowidz treści za rok 1935, s. 144. | |||
1936, Rok 14 (XV), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 + reklamówki Gniazda Tatrzańskiego. | |||
1937, Rok 15 ( XVI), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 + wkładki reklamowe; s. 176. | |||
1938, Rok 16 (XVII), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, s. 212. | |||
1939, Rok 17 ( XVIII), nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6 + Terminarz meldunków i sprawozdań, s.144. | |||
1945, Rok 18 (XVIII), nr: 1-czerwiec, 2-lipiec, 3-grudzień, s. 42+32. | |||
1946, Rok 19 (XIX), nr: 1-2, 3-4, 5-8, 9-12. | |||
1947, Rok XX, nr 1–12, s. 56. | |||
'' | |||
''Marian Miszczuk'' |