Kategoria:Bratnie Słowo 1980-1985

Z ArchiwumHarcerskie.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
1980-11-21 W-wa Bratnie Słowo nr 1.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 1, Rok 1, Warszawa, 21 listopada 1980

Artykuł wstępny, str. 2; Informacja o powołaniu ,,Porozumienia Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego”, str. 2; Artykuł redakcyjny, str. 2; Informacja, str. 2; Idzie nowe, hm. Andrzej Suchocki, str. 3; Moje harcerstwo, Marek, str. 3; Harcerstwo. Gra w kolory czyli La Fontaine wiecznie żywy!, hm. Grzegorz Nowik, str. 3.; Sprawozdanie z pracy Chorągwi za okres kadencji, Komisja Kręgu Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego do opracowania sprawozdania z pracy Chorągwi Stołecznej ZHP za VII kadencję, str. 4

Redakcja: hm. Stanisław Czopowicz, pwd. Piotr Michnikowski, org. Anna Prokopowicz, phm. Leszek Truchlewski, red. Tadeusz Wachnik; Adres redakcji: Warszawa, ul. Anielewicza 34 m. 48, tel. 38-20-53; format A4, stron 4


1980-12-17 W-wa Bratnie Słowo nr 2.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 2, Rok 1, Warszawa, 17 grudnia 1980

Czy i dlaczego obowiązuje Prawo Harcerskie? hm Piotr Stawicki, str.1; O polskim Prawie Harcerskim, phm Jan Celichowski, str.1; O działalności Chorągwi Warszawskiej w minionej kadencji – ciąg dalszy, Redakcja, str. 2; Powstało porozumienie Kręgów Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, str. 3; ,,Mały Założyciel” Jak powstaje Krąg Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 4; Dlaczego zbieramy podpisy pod listem krakowskim!, str. 5; Harcerstwo, hm Stanisław Czopowicz, str. 6; Komunikat Rady Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im A. Małkowskiego, str. 6; Doświadczenie i przyszłość, str. 7; Metodyka ZHP, str. 7; Co w trawie piszczy, str.8

Redakcja: hm Stanisław Czopowicz, hm Grzegorz Nowik, phm Leszek Truchlewski; Adres redakcji: Warszawa, ul. Anielewicza 34 m. 48, tel. 38-20-53; format A4, stron 8.


1981-01 02 W-wa Bratnie Słowo nr 3.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 3, Rok 2, Warszawa, styczeń-luty 1981

Uwagi o programie Związku Harcerstwa Polskiego, hm. Andrzej Suchocki, str. 1; Odnowa czy od nowa?, str. 3; Seminarium Instruktorskie, str. 4; Harcerstwo 1918-1939, Kazimierz Koźniewski, str.4; Komiks ,,Misja”, Andrzej Czeczot, str. 4; Zagadka, str. 5; Tu Polskie Radio Warszawa – godzina 18:35 Felieton Tadeusza Zimeckiego, str. 5; Zagadka – rozwiązanie, str.6; Noc listopadowa, Wagabunda, str. 6; Doświadczenie i przyszłość, ,,Doświadczenie i Przyszłość” Zespół Usługowy, str. 7; Komunikat Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 8; Oświadczenie Rady Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 8;

Redakcja: hm. Stanisław Czopowicz, phm. Andrzej Gorczycki, hm. Grzegorz Nowik, phm. Leszek Truchlewski Adres redakcji: Warszawa, ul. Anielewicza 34 m. 48, tel. 38-20-53; format A4, stron 8


1981-02 03 W-wa Bratnie Słowo nr 4.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 4, Rok 2, Warszawa, luty-marzec 1981

Dwadzieścia pięć lat harcerstwa popaździernikowego 1956-1981, Andrzej Janowski, str. 1; Symbole harcerskie, phm. Tomek Sikorski, str. 2; Skąd idziemy?, Marian Miszczuk, str. 3; Harcerstwo i jego prawo, phm. Andrzej Krochmal, str. 3; Harcerstwo a demokracja – seminarium instruktorskie, Andrzej Jaczewski, str. 4; Bardzo dużo wiatraków, KAW, str. 5; Stopnie harcerskie – od Harcerza Orlego do młodzieżowego organizatora, Józef Mitka, str. 6; Co w trawie piszczy?, str. 7; Czarna księga, Redakcja, str. 8; List przewodniczącego Mariusza Dopierały do Komendanta Bydgoskiej Chorągwi ZHP Jana Graczkowskiego, str. 8;

Redakcja: hm. Stanisław Czopowicz, phm. Andrzej Gorczycki, hm. Grzegorz Nowik, phm. Leszek Truchlewski; Stronę techniczną przygotowali: pwd. Piotr Michnikowski, phm.Andrzej Krochmal, phm. Leszek Truchlewski; Adres redakcji: Warszawa, ul. Anielewicza 34 m. 48, tel. 38-20-53; format A4, stron 8


1981-04 W-wa Bratnie Słowo nr 5.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 5, Rok 2, Warszawa, kwiecień 1981

Lamus Antoni Słonimski, str.1; Lamus – czy zakamarki pamięci, „Kolec” Andrzej Gorczycki, str. 1; Razem czy osobno, dr. Adam Stanowski, str.1; Skąd idziemy? (dokończenie), hm. Marian Miszczuk, str. 3; Z ostatniej chwili – informacja własna, str. 3; Notka o materiale poświęconym harcerstwu Żydów Polskich, hm. Andrzej Jaczewski, str.3; Seminarium instruktorskie – skauting żydowski, Mirosława Hołownia-Nowik, str. 3; Harcerstwo a demokracja – wątpliwości ciąg dalszy, phm. A. Gorczycki, str. 4; Druh „Orsza” o Zjeździe, Stanisław Broniewski, str. 6; Do VII Zjazdu ZHP Warszawa – Sala Kongresowa PKiN, Porozumienie Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 6; Zjazdowe i pozjazdowe refleksje – niewypowiedziany głos, Grzegorz Nowik, str. 6; Prosto w oczy, Roman Lewtak, str. 7; Na gorąco, phm. R. Dutkiewicz, str. 8; Komunikat Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 8; Oświadczenie Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego, str. 8; 70 lat Harcerstwa Polskiego, phm. Krzysztof Kopczyński, str. 8

Redakcja: hm. Stanisław Czopowicz, phm. Andrzej Gorczycki, hm. Grzegorz Nowik, phm. Leszek Truchlewski; Adres redakcji: Warszawa, ul. Świerczewskiego 82 m.94; format A4, stron 8

1981-06 07 W-wa Bratnie Słowo nr 6-7.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego, Nr 6 i 7, Rok 2, Warszawa, czerwiec-lipiec 1981

Rozkaz dzienny Andrzeja Małkowskiego z 22 maja 1911 r., str. 1; Nota biograficzna o Andrzeju Małkowskim, Wacław Błażejewski, str. 1; Telegram Porozumienia KIHAM do Papieża Jana Pawła II, str. 2; Komunikat dotyczący Zbiórki Porozumienia z dnia 31 maja 1981, str. 2; Informacja o Zbiórce Pełnomocników KIHAM, Porozumienie KIHAM, str. 2; Skreślenia cenzury w II wydaniu książki Aleksandra Kamińskiego „Andrzej Małkowski”, str. 3; Jubileuszowy Zlot Harcerstwa 1911-1981 – informacje na temat programu i zgłoszeń, str. 5; Spotkania z „Kamykiem”, hm. Izabela Kurowska str. 5; Informacja na temat uczczenia pamięci A. Małkowskiego, hm. Jacek Broniewski, str. 5; XXII Rajd Olszynka Grochowska, hm. Grzegorz Nowik, phm. Tomasz Cis-Bankiewicz, str. 6; Harcerstwo Polskie – Hufce Polskie – HP, Jerzy Świderski „Lubicz”, str. 8; Uwagi o problemach wychowawczych Szarych Szeregów, Tomasz Strzembosz, str. 8; Czy kolonie zuchowe mogą się przyśnić, hm. Dorota Bartoszek, str. 10; Notatki zastępowego, Piotrek, str. 11; Na tropie, czyli w poszukiwaniu Salomona, Marian Miszczuk, str.13; Rocznice i tradycje, phm. Tomek Wiktorski, str. 13; Program akcji letniej Warszawskiej Żeglarskiej Drużyny Harcerskiej im. M. Zaruskiego w Chacie Harcerskiej w Ropkach, Adam Skorupiński, Andrzej Jaczewski, str. 14; Czarna księga – przebieg VII zjazdu ZHP, str. 15; Biblioteczka Bratniego Słowa, str. 15; Co w trawie piszczy, str. 16

Nr 6-7 redagowało kolegium w składzie: phm. Andrzej Gorczycki, hm. Grzegorz Nowik, phm. Leszek Truchlewski; Opracowanie graficzne: pwd. Andrzej Majerski, hm. Grzegorz Nowik; Adres redakcji: Warszawa, ul. Świerczewskiego 82 m.94; Wpłaty za Bratnie Słowo kierować: hm Ewa Hołodowicz 02-583 W-wa, ul, Komarowa 38 m45; Dział kolportażu: org Grzegorz Gniadek 03-922 W-wa, ul. Międzynarodowa 34/34 m.119; format A4, stron 16

1985-04 W-wa Bratnie Słowo nr 10.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo tych, którym nie jest wszystko jedno, Nr 10, Rok 3, Gdańsk, Kraków, Poznań, Warszawa, Wrocław, kwiecień 1985; Nakładem Niezależnego Wydawnictwa Harcerskiego, Cena 20 zł

Od Redakcji, str. 1; Kto powątpi („Echo z Polski” 1864/65 nr 13), str. 1; Wycieczka do Złotnickiej Woli, Jerzy Kledzik, str. 2; Rozważania o samokształceniu – dlaczego samokształcenie, Karol Brzoza, str. 3; Co czytać? Polecamy, Karol, str. 3; Z podręczników szkolnych, str. 3; Okolice naszego obozu – żadnych niewłaściwych myśli, Kim San, str. 4; Na marginesie szkolnego zeszytu – kochajmy się, str. 6; Z prasy młodzieżowej, str. 6; List / Kochajmy się!, str. 6; Holipa, czyli tak też można, M.B., str. 7; Jak napoić osła, któremu nie chce się pić?, str. 7; Co w trawie piszczy?, str. 8; Leksykon literacki, str. 8

Redakcja (osoby kryjące się pod pseudonimami podane w nawiasach - na podstawie informacji od Tomasza Maracewicza - listopad 2020): Karol Brzoza (Krzysztof Stanowski), Jerzy Kledzik (Tomasz Maracewicz), Zenek Nowiński (Marek Frąckowiak); Typografia: Konrad Korski (Jacek Taranko); Format A4, stron 8


1985-05 W-wa Bratnie Słowo nr 11.jpg

BRATNIE SŁOWO Pismo tych, którym nie jest wszystko jedno, Nr 11, Rok 3, Gdańsk, Kraków, Poznań, Warszawa, Wrocław, maj 1985, Nakładem Niezależnego Wydawnictwa Harcerskiego, Cena 20 zł

Defilada zwycięstwa, str. 1; O reformowaniu harcerstwa, Karol Brzoza, str. 1; Reforma z myszką, str. 2; Rozważania o samokształceniu – zanim powstanie koło, Karol Brzoza, str. 3; Z podręczników szkolnych – jakie mogłyby być, K.B., str. 3; Okolice naszego obozu – Czerwoni Khmerowie, Lek Hor Tan, str. 4; Co w trawie piszczy?, str. 5; Co czytać? Polecamy, Karol, str. 5; Krecik, M.B., str. 5; Na marginesie szkolnego zeszytu, J.S., str. 6; Remus – nasz felieton, Marek Butkiewicz, str. 7; Teleusis, Piotr, str. 8

Redakcja (osoby kryjące się pod pseudonimami podane w nawiasach - na podstawie informacji od Tomasza Maracewicza - listopad 2020): Karol Brzoza (Krzysztof Stanowski), Marek Butkiewicz (Tomasz Maracewicz), Zenek Nowiński (Marek Frąckowiak); Typografia: Konrad Korski (Jacek Taranko), Tajemnicza Harcerka (Renata Kruszczyńska); Format A4, stron 8

Spisy treści numerów BS opracowała Barbara Błoniarz.

ZESZYTY BRATNIEGO SŁOWA

1985 W-wa Zeszyty Bratniego Słowa nr 1 A. Stanowski ONC W. Wyrwa Polska młodzież.jpg

Adam Stanowski Ojczyzna, Nauka, Cnota. Od Filomatów do Harcerstwa.

Wacław Wyrwa Polska młodzież a przyszłość Kraju.

Zeszyty Bratniego Słowa, Nr 1

Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, Warszawa 1985, Cena 70 zł

Format A5, stron 34


1985 W-wa Zeszyty Bratniego Słowa nr 2 W. Bartoszewski Z wojennych kart A. Kamińskiego.jpg

Władysław Bartoszewski Z kart wojennej służby Aleksandra Kamińskiego

Zeszyty Bratniego Słowa, Nr 2

Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, Warszawa 1985, Cena 70 zł

Format A5, stron 36


1985 W-wa Zeszyty Bratniego Słowa nr 3 A. Janowski Młodość A. Kamińskiego.jpg

Andrzej Janowski Młodość Aleksandra Kamińskiego

Zeszyty Bratniego Słowa, Nr 3

Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, Warszawa 1985, Cena 50 zł

Format A5, stron 22


1985 W-wa Zeszyty Bratniego Słowa nr 4 B. Makowicz Ostatni sprawiedliwi.jpg

Bogdan Makowicz Ostatni sprawiedliwi czy harcerski skansen.

Zeszyty Bratniego Słowa, Nr 4

zawiera Komiks ,,Misja”, Andrzej Czeczot

Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, Warszawa 1985, Cena 40 zł

Format A5, stron 14


Pismo Kręgu Instruktorów Harcerskich im. A. Małkowskiego Warszawa

Na początku września 1980 r. podczas spotkania kilkanaściorga warszawskich drużynowych i szczepowych postanowiono utworzyć krąg instruktorów, którzy wspólnymi siłami podejmą otwarcie pracę nad odrodzeniem harcerstwa. Tak narodził się pierwszy KIHAM – warszawski Krąg Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego. Wtedy też zadecydowano o wydawaniu własnego niezależnego czasopisma, zatytułowanego niebawem „Bratnie Słowo”.

W przygotowaniu i wydaniu poszczególnych numerów uczestniczyło wiele osób, którym przewodziła redakcja w składzie: Stanisław Czopowicz (nr 1–5), Andrzej Gorczycki (od nr 3), Grzegorz Nowik, Leszek Truchlewski. Redakcyjne „kolegium programowe” tworzyli: S. Czopowicz, A. Gorczycki (od nr 2), G. Nowik oraz nie wymieniany w stopce redakcyjnej Andrzej Suchocki. Redaktorem naczelnym był początkowo S. Czopowicz (nr 1–2), a sekretarzem redakcji G. Nowik, który po objęciu przez Staszka funkcji Przewodniczącego Porozumienia KIHAM przejął również obowiązki redaktora naczelnego. Sprawami organizacyjnymi związanymi z przygotowaniem do druku i wydaniem „Bratniego Słowa”, a także jego kolportażem kierował L. Truchlewski. W grudniu 1981 r. do redakcji dołączył Krzysztof Stanowski, reprezentujący w niej środowiska Niezależnego Ruchu Harcerskiego.

Na łamach „Bratniego Słowa” toczyła się dyskusja o przyszłości harcerstwa w Polsce – jego programie i wartościach. Głos zabierali nie tylko redaktorzy pisma i instruktorzy KIHAM, ale także wybitne postaci ruchu harcerskiego z lat poprzednich, pedagodzy i historycy.

Pismo, kolportowane przez środowiska związane z Porozumieniem KIHAM, docierało do wszystkich Kręgów, a przez nie do setek drużyn w całym kraju. Szybko stało się „organem” Porozumienia KIHAM i odegrało poważną rolę w odbudowie tradycji ruchu skautowego w Polsce i przygotowaniu przyszłych struktur niezależnego harcerstwa.

„Bratnie Słowo” drukowane było początkowo z wykorzystaniem bazy poligraficznej Szczepu 208 WDHiZ (pomagał w tym red. Tadeusz Wachnik), a następnie na maszynie offsetowej typu „Romayor” (formatu A-3) w mieszkaniu wynajmowanym przez Grzegorza Nowika w Zalesiu Górnym przy ul. Jesionowej. Drukowali je tam harcerze z 14 i 70 WDH (po wprowadzeniu stanu wojennego drukarnia ta służyła innym wydawnictwom podziemnym – z czasem przeniesiono ją do domku pp. Zawiejów przy ul. Biedronki w Zalesiu Górnym, a następnie w okolice Prażmowa, gdzie została ukryta jako… hodowla chryzantem).

Od jesieni 1980 r. do wprowadzenia stanu wojennego ukazało się siedem numerów „Bratniego Słowa”. Kolejny, podwójny numer 8/9, został zamknięty i przygotowany do druku – miał się ukazać w grudniu 1981 r. Wprowadzenie stanu wojennego (13 XII 1981) uniemożliwiło jego wydanie, a gotowe już matryce zaginęły. Nakład pisma rósł od 1000 egz. (nr 1) do 5000 (nr 6/7).


W trzecim roku po wprowadzeniu stanu wojennego Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, kierowane od początku roku 1983 przez Marka Frąckowiaka, miało już za sobą wiele pozycji książkowych wydanych w warunkach podziemnej działalności. Zespół wydawnictwa tworzyli wówczas byli instruktorzy i harcerze z warszawskich szczepów 1, 7, 14 i 70 oraz lubelskiej „Zawiszy”. Rozrastał się kolportaż, docierając do wszystkich większych ośrodków działania postkihamowskiego ruchu harcerskiego, a stamtąd dalej. Szybko jednak okazało się, że książki to dla tego środowiska bardzo dużo, ale jednak za mało. Potrzebne było – jak w roku 1980 – ogólnopolskie pismo dla instruktorów i starszych harcerzy, dające możliwość wymiany myśli, dyskusji programowych, informujące o pracy innych środowisk. Pismo, które wzmagałoby poczucie wspólnoty ideowej i programowej ruchu, pomagałoby młodym ludziom znaleźć miejsce w Polsce „wojennej” i byłoby także zewnętrznym symbolem postawy środowiska, swoistym manifestem niepokornego harcerstwa. Potrzebę wydawania takiego pisma potwierdzały liczne rozmowy prowadzone przy okazji kolportażu książek NWH.

Dlatego też wczesną wiosną 1985 r. zespół NWH postanowił wznowić wydawanie „Bratniego Słowa”. Sformowała się redakcja, złożona z osób współpracujących z NWH. Pismo miało trafiać nie tylko do harcerzy i mówić nie tylko o harcerstwie. Stąd m.in. obecność w redakcji Marka Łaskawca, redaktora i publicysty pism podziemnych, nie związanego wcześniej z harcerstwem. Reszta redakcji była jednak harcerska: Krzysztof Stanowski i Tomasz Deptuła z Lublina, Bożena Dudko z Wisznic, Tomasz Maracewicz z Gdańska i Marek Frąckowiak z Warszawy. Piotr Michnikowski, autor winiety „Bratniego Słowa”, przygotował jej nową wersję i opracował okładkę do „Zeszytów Bratniego Słowa”, które zaczęły się ukazywać oprócz pisma.

Pierwsze w 1985 r. „Bratnie Słowo”, opatrzone kolejnym numerem 10, ukazało się w kwietniu, następne (11.) w maju. Niestety, wydane zostały tylko te dwa numery. Przypadkowa wpadka jednego z członków redakcji zapoczątkowała aresztowania szefa NWH i innych osób związanych z wydawnictwem. W rezultacie pismo przestało wychodzić, a w roku następnym, po wydaniu jeszcze kilku pozycji, zaprzestało także działalności Niezależne Wydawnictwo Harcerskie.


Żywy odbiór, z jakim spotkało się „Bratnie Słowo” w 1985 r. i jego szeroki zasięg, świadczy o dwóch zjawiskach. Po pierwsze, obrazuje ogromną ówcześnie potrzebę posiadania przez autentyczne środowiska harcerskie własnych niezależnych wydawnictw. Po drugie, wielka nośność tytułu „Bratnie Słowo” w trzy i pół roku po ukazaniu się poprzedniego numeru świadczy o dużej roli, jaką pismo odegrało w okresie 1980–81 w kształtowaniu programu i postaw niezależnych, bądź budzących się do niezależności, środowisk harcerskich. Pismo – będące de facto głównym organem KIHAM – miało tak duże znaczenie, że w następnych latach dawało się wyczuć oczekiwanie na powrót „Bratniego Słowa”. I stąd dwa numery wydane w 1985 r. przez NWH oraz liczne przykłady wykorzystywania tytułu lub elementów winiety przez inne środowiska. Pod tytułem „Bratnie Słowo” ukazało się także na początku lat dziewięćdziesiątych kilka numerów pisma wydawanego przez zespół związany ze Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej (redaktorem naczelnym był Michał Butkiewicz).