Kategoria:Życie nowe Wiedeń 1915

Z ArchiwumHarcerskie.pl
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania


1915 - komplet

1915-06-25 Wieden Zycie nowe nr 1.jpg 1915-07-05 Wieden Zycie nowe nr 2.jpg 1915-07-15 Wieden Zycie nowe nr 3.jpg 1915-07-25 Wieden Zycie nowe nr 4.jpg 1915-08-05 Wieden Zycie nowe nr 5.jpg 1915-08-15 Wieden Zycie nowe nr 6.jpg 1915-08-25 Wieden Zycie nowe nr 7.jpg 1915-09-05 Wieden Zycie nowe nr 8.jpg 1915-09-15 Wieden Zycie nowe nr 9.jpg 1915-10-15 Wieden Zycie nowe nr 11.jpg 1915-10-30 Wieden Zycie nowe nr 12.jpg 1915-11-15 Wieden Zycie nowe nr 13.jpg

ŻYCIE NOWE. Pismo Młodzieży Polskiej” Wiedeń, Austro-Węgry R.I: 1915 nr 1 – 25 czerwca, 13 – 15 listopad. Redaktorzy Ignacy Kozielewski i Tadeusz Strumiłło, od nr 12 Tomasz Kobielusz Wydawca i Redaktor Odpowiedzialny [tylko formalnie] Ludwik Skoczylas

W czasie I. wojny światowej polskie drużyny skautowe tworzone były na terenie etnicznej Austrii wśród dzieci i młodzieży – uchodźców z Galicji i Bukowiny . Poza Wiedniem mniejsze grupy Polaków-uchodźców przebywały w latach 1915-1916 na terenie cesarstwa-królestwa Austro-Węgier: w Pradze, w obozach uchodźców w Pardubicach, Bernie (Morawy), Czasławiu (Czechy).

Skautka Wanda Aulichówna z Krakowa zwołała w Wiedniu 24 stycznia 1915 r. zbiórkę dziewcząt polskich i utworzyła z nich I Żeńską Drużynę Skautową im. Anny Doroty Chrzanowskiej z Trembowli.

Początkowo powstały dwa zastępy liczące razem 28 osób, z tego 12 dziewcząt przed wojną należało do skautingu . Skautki były słuchaczkami kursów praktycznej nauki zawodu, przede wszystkim krawiectwa, ogrodnictwa, handlu oraz języka niemieckiego. Do tradycji należało organizowanie wystaw, ukazujących efekty ich pracy, głównie tzw. robótki ręczne.

Do powstania męskiej drużyny doszło 13 maja 1915 r. na zebraniu zwołanym na Praterze. W skład I Drużyny im. Króla Sobieskiego należało początkowo 22 chłopców . Skauci pełnili rozliczne funkcje społeczne m.in. służbę informacyjno-porządkową i sanitarną w bibliotekach, czytelniach, obiektach opieki społecznej i szpitalach, powierzaną im przez Naczelny Komitet Narodowy. Dużą pomoc drużynom skautowym okazywały stowarzyszenia i instytucje polonijne, głównie Towarzystwo „Biblioteka Polska” i Dom Polski, udostępniając swe pomieszczenia na zebrania i ćwiczenia w śpiewie i gimnastyce. Także nauczyciele polscy zrzeszeni w Towarzystwie Nauczycieli Szkół Wyższych, propagowali przy różnych okazjach idee skautingu podkreślając, że skautostwo wpłynęło dodatnio na zachowanie się i pilność skautów, jako uczniów . Skauci polscy brali aktywny udział w obchodach rocznic historycznych: zwycięstwa pod Grunwaldem, odsieczy wiedeńskiej, powstań narodowych i uchwalenia Konstytucji 3 Maja.

Do polskiej młodzieży uchodźczej skierowane było pismo „Życie Nowe” redagowane i wydawane przez instruktorów skautowych. W stopce pisma podany był jedynie adres oraz nazwisko wydawcy i redaktora odpowiedzialnego, którym był Ludwik Skoczylas. Z powodów politycznych nie podawano składu redakcji ani nazwisk współpracowników. Pismo miało zdecydowaną orientację niepodległościową – politycznie związane było z narodową demokracją, a faktycznymi jego redaktorami byli Ignacy Kozielewski oraz Tadeusz Strumiłło. Ukazało się 13 numerów od czerwca do listopada 1915 r., początkowo 3 razy w miesiącu, a potem 2 razy. Pismo poświęcało wiele miejsca sprawom „skautowskim”. W pierwszym numerze „Życia Nowego” oprócz wspomnianego już wyżej sprawozdania Karoliny Wierońskiej, zamieszczono artykuł metodyczny O zastępie skautowym oraz przedruk z „Wiedeńskiego Kuryera Polskiego” nr 75 – Polscy skauci w Bernie (Morawy). W każdym niemal numerze pisma znajdujemy omówienie któregoś z punktów prawa skautowego lub też inny artykuł na pokrewny temat . W numerze 2 „Życia Nowego” czytamy: Jedna ze skautek wykazała potrzebę organizacji naszej na wychodźstwie wojennym, z następujących powodów: 1. Młodzież należy chronić od marnowania czasu, a więc przyzwyczajania się do lenistwa…3. Postępowaniem naszem urabiać dobrą opinię o Polakach; bronić naszego honoru…5. Przygotować się do pracy, jaka nas w kraju czeka…7. Wyzyskać sposobność do zapoznania się z życiem tutejszej ludności i z jej kulturą, jak również zwiedzać miejscowości okoliczne . W numerze 6 „Życia Nowego” jest artykuł „Stojana” O stałą pracę skautową w Wiedniu: Początek w Wiedniu już zrobiony. Młodzież krajowa zorganizowała się w drużyny, dała podwaliny i ośrodek organizacyjny pod przyszłą pracę. Obecnie chodzi o to, aby do tej drużyny ściągnąć jak największą ilość młodzieży polskiej, stale tu przebywającej, aby przygotować odpowiednią ilość skautów, którzy mogliby zaczętą pracę prowadzić dalej i rozszerzyć ją na całą wiedeńską młodzież polską…

Pismo jest ważnym źródłem informacji o działalności polskich drużyn skautowych na terenie Czech i Moraw. O skautingu w Pradze czeskiej czytamy: Polscy skauci w Pradze czeskiej zorganizowani i do pracy zachęceni przez Związkowego Naczelnika skautowego prof. dra Panka pracowali pilnie pod kierownictwem p. Z. Remera, a skautki – p. Speidlówny .

O polskiej drużynie w czeskim Czasławiu mówi artykulik J. Krzysztofowicza ze Lwowa: Przed kilku miesiącami powstała w Czasławiu drużyna im. Tadeusza Kościuszki. Była to pierwsza polska drużyna w Czechach. Mimo swego krótkiego istnienia spełniła ona swe zadanie, dając zajęcie kilkunastu chłopcom, odciągając ich od moralnie niekorzystnych wpływów miejscowych i zachęcając do pracy pożytecznej . Doskonale rozwijał się polski skauting na wychodźstwie w Brnie: Mała garstka naszych zebrała się i w Bernie. Długo się szukali, poznawali, studiowali, bo czasy przyszły, że brat nie ufał bratu – aż dnia jednego skrzyknęli się, zrozumieli, że pracy swojej w kraju nie dokończyli, że przerwał ją jakiś dziki popłoch, niezrozumiały a bezowocny… Szła ożywiona praca. Wnet znaleziono izbę skautową w sali kursów gimnazjalnych. W dni pogodne przedsiębrano liczne wycieczki w piękne okolice Berna. Urządzano cały szereg wycieczek do miejscowych fabryk… Wnet zawitały do izby skautowej stoły stolarskie, zakupiono wiele narzędzi i materiałów … Żeńska drużyna skautowa im. Walerego Łukasińskiego w Brnie opiekowała się polskimi sierotami z Galicji, których liczba w tym środowisku doszła do 30 . W 1915 r. w Bernie ukazywało się pismo „Czuj Duch”, o którym jednak brak danych.

O pracy żeńskiej drużyny skautowej w Pardubicach pisała Janina Opieńska ze Lwowa: dnia 15 kwietnia 1915 r. zebrało się 10 dziewcząt między dwunastym a czternastym rokiem życia i został zawiązany zastęp skautowy…praca nasza krótko trwała, bo zaledwie 3 miesiące, to jednak zostawiła wyraźne ślady w sercach i głowach młodziutkich skautek, które zrozumiały i pojęły ideę skautową … Po likwidacji „Życia Nowego” od 5 IV 1916 zaczął ukazywać się dwutygodnik młodzieży polskiej „Orka”’

Strona zawiera komplet numerów czasopisma. Skany wykonane z egzemplarzy z kolekcji Jarosława Błoniarza i Mariana Miszczuka.